Inleiding
- Stalking, of belaging, betreft het opzettelijk lastigvallen van een persoon, waardoor die zich bedreigd, opgejaagd of onveilig voelt. Stalking kan zich uiten in fysieke achtervolging, ongewenste communicatie via telefoon, e-mail of sociale media, het opduiken op privé- of werkplekken, of het verspreiden van persoonlijke of intieme informatie. Ook digitale middelen kunnen worden ingezet, zoals het gebruik van trackingsoftware of het voortdurend controleren van iemands online aanwezigheid. Hoewel stalking soms subtiel begint, kan het zich ontwikkelen tot een patroon van controle en intimidatie.
- Stalking kan leiden tot een gevoel van constante angst, stress, slaapstoornissen en verlies van controle over het eigen leven. Het psychosociaal welzijn van het slachtoffer komt zwaar onder druk te staan, wat kan leiden tot isolement, depressie of burn-out. Stalking kan zich uiten als een vorm van ex-partnergeweld, waarbij de pleger weigert om de relatiebreuk te aanvaarden en via belaging de controle probeert te behouden.
- De bestrijding van stalking vraagt om een doortastende en geïntegreerde aanpak. In België is stalking strafbaar wanneer het gedrag opzettelijk de rust van het slachtoffer verstoort. Beschermingsmaatregelen, zoals contactverboden en het Mobiel Stalkingalarm (MSA), zijn bedoeld om de veiligheid van slachtoffers van stalking te versterken. Preventieve sensibilisering en het bespreekbaar maken van stalking zijn cruciaal om het probleem tijdig te herkennen en aan te pakken.
In België is 16,9% van de mannen en 22,7% van de vrouwen op een bepaald moment in hun leven slachtoffer van stalking.
Bij bijna 1 op de 3 vrouwen (28,2%) die het slachtoffer werd van stalking, was de dader een (ex-)partner. 78,6% van de vrouwelijke slachtoffers geeft aan dat de dader een niet-partner was.
Stalking door een intieme partner duurt gemiddeld langer dan stalking door een niet-partner: 60,7% van de vrouwelijke slachtoffers gaf aan dat de feiten van stalking door een intieme partner 6 maanden tot meer dan een jaar duurden, in vergelijking met 38,2% van de vrouwelijke slachtoffers van stalking door een niet-partner. 18,9% van de vrouwelijke slachtoffers van intieme stalking rapporteerden dat de feiten een paar weken aanhielden, in vergelijking met 43,9% van de vrouwelijke slachtoffers van stalking door een niet-partner.
Bijna één op de vier vrouwelijke slachtoffers van stalking (23,4%) gaf aan dat ze als gevolg van de stalking hun telefoonnummer en/of e-mailadres hadden gewijzigd of hun socialmedia-account (zoals Facebook) hadden verwijderd. Daarnaast meldde 15,1% van de vrouwelijke slachtoffers dat ze niet langer alleen op pad gingen of ervoor kozen om een andere route te nemen naar vertrouwde locaties zoals werk of school. Een vergelijkbaar percentage (13,6%) gaf aan dat ze voorwerpen zoals een schaar, mes of pepperspray bij zich droegen ter zelfbescherming. Verder gaf bijna één op de tien vrouwelijke slachtoffers aan dat ze vanwege de stalking waren verhuisd (9,8%) en/of van werk of opleiding waren veranderd of zelfs volledig waren gestopt met werken of studeren (9,7%).